بررسی اثر عصاره بذر گیاه دارویی خار مریم (silybum marianum (l.) gaertn.) بر سیروز کبدی در بیماران مبتلا به هپاتیت b مزمن

مقدمه: سیروز مرحله نهایی ضایعات کبدی با علل مختلفی از جمله ویروس ها می باشد که بعضاً چندین سال بدون بروز هیچ گونه علامتی در بیمار فعال می باشند. در حال حاضر روش های درمانی مورد استفاده در بیماری های مزمن کبدی قطعی نیستند و دلایلی مانند گران بودن درمان های رایج، موثر نبودن در همه بیماران، احتمال عود بیماری بعد از قطع دارو، عوارض جانبی بعضاً شدید که منجر به قطع دارو می شود موجب شده است که استفاده از گیاهان دارویی توسط پزشکان و بیماران مورد توجه قرار بگیرد. هدف: عصاره بذر گیاه دارویی خار مریم که به سیلی مارین معروف است حاوی ترکیبات فلاونوییدی با خواص محافظ کبدی است که در طب سنتی به طور گسترده ای در درمان اختلالات کبدی تجویز می شود. در این طرح هدف بررسی تاثیر عصاره بذر این گیاه دارویی در پیشگیری از پیشرفت سیروز کبدی در مقایسه با دارونما بود. روش تحقیق: در این کارآزمایی بالینی تاثیر داروی گیاهی سیلی مارین در مقایسه با دارونما روی 60 بیمار مبتلا به سیروز کبدی ناشی از هپاتیت b مزمن که با روش های درمانی رایج درمان می شدند در طی مدت 12 ماه بررسی شد. بیماران دو گروه قبل و پس از 12 ماه تجویز دارو و دارونما از نظر میزان بهبودی علایم بالینی و شاخص های سرولوژیکی از قبیل آسیت، معیار pugh-child، میزان بیلی روبین، زمان پروترومبین، تعداد پلاکت ها و گلبول سفید خون بررسی و با یکدیگر مقایسه گردیدند. یافته ها: نتایج طرح حاکی از آن بود که بیمارانی که به مدت 12 ماه داروی گیاهی سیلی مارین مصرف نمودند به طور معنی داری از وضعیت معیار pugh child- بهتر و کاهش آسیت بیشتری نسبت به زمان شروع و همچنین نسبت به گروه دارونما برخوردار بوده و همچنین کاهش معنی داری در میزان دو آنزیم کبدی آلانین آمینوترانسفراز و آسپارتات آمینوترانسفراز داشتند. ولی در مارکرهای سرولوژی از قبیل میزان بیلی روبین، زمان پروترومبین، تعداد پلاکت ها و گلبول سفید خون در زمان شروع و بعد از 12 ماه درمان و نسبت به گروه دارونما تفاوت معنی داری مشاهده نشد. در گروه بیماران دارونما هیچ کدام از شاخص ها و مارکر های سرولوژی و بالینی بیماران بعد از 12 ماه در مقایسه با قبل از شروع مطالعه تفاوت معنی داری مشاهده نشد. نتیجه گیری: نتیجه کلی آنکه در این تحقیق تجویز داروی گیاهی سیلی مارین به بیماران مبتلا به هپاتیت مزمن به مدت 12 ماه موجب بهبودی علایم سیروز کبدی شد. تجویز طولانی مدت این داروی گیاهی به تعداد بیشتری از بیماران مبتلا به سیروز کبدی جهت بررسی تاثیر آن بر مرگ و میر این نوع بیماران پیشنهاد می شود.